Rác thải nông nghiệp và phương pháp xử lý rác thải nông nghiệp
Bất kỳ hoạt động sản xuất hay sinh hoạt nào cũng sản sinh ra rác thải. Vì vậy, hoạt động nông nghiệp cũng không ngoại lệ. Trong quá trình sản xuất nông nghiệp, người ta thường thúc đẩy năng suất cây trồng và vật nuôi bằng những hóa chất có hại. Chính điều này đã dẫn đến những nguy cơ ô nhiễm môi trường và gây tác động lớn đến sức khỏe của con người. Sau đây, chúng ta hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về rác thải nông nghiệp và cách xử lý rác thải nông nghiệp hiệu quả nhất nhé
Trong cuộc sống thường ngày, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp hình ảnh người ta dùng các loại kháng sinh, thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật, hóa chất để kích thích sự tăng trưởng và nâng cao năng suất cây trồng, vật nuôi. Dư lượng của những hóa chất này, vỏ thuốc, phế phẩm sinh học thải ra môi trường đã và đang gây ra hiện tượng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng tại các vùng nông thôn Việt Nam. Vậy làm thế nào để bảo vệ con người khỏi những tác động tiêu cực do rác thải nông nghiệp mang lại? Câu trả lời sẽ có trong bài viết rác thải nông nghiệp và quy trình xử lý rác thải nông nghiệp dưới đây nhé.
Mọi người hãy cùng theo dõi bài viết để trang bị những kiến thức thật hữu ích cho bản thân nhé.
Rác thải nông nghiệp và quy trình xử lý rác thải nông nghiệp
Tổng quan về rác thải nông nghiệp
Đầu tiên, chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu tổng quan về rác thải nông nghiệp nhé.
Khái niệm rác thải nông nghiệp
Rác thải nông nghiệp là những loại rác thải được sinh ra từ hoạt động nông nghiệp như dư lượng hóa chất, chai lọ thuốc trừ sâu bằng nhựa, thủy tinh, các loại thuốc bảo vệ thực vật, bao thuốc, túi nilon,...bị vứt bỏ không đúng với quy định, gây ra những ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe của con người và môi trường.
Phân loại rác thải nông nghiệp
Rác thải nông nghiệp được chia thành 4 nhóm chính
➣ Rác thải trồng trọt
Đây là toàn bộ những loại rác thải sinh ra trong quá trình trồng trọt của con người. Chúng đến từ tất cả các công đoạn của sản xuất nông nghiệp như: trồng trọt, canh tác, thu hoạch cây cối hoa màu,...
➣ Rác thải chăn nuôi
Loại rác thải này đến từ hoạt động chăn nuôi của con người. Chất thải chăn nuôi đến từ quá trình nuôi trồng gia súc, gia cầm, thủy hải sản,....
➣ Rác thải thông thường
Là những loại rác thải sinh ra từ hoạt động sản xuất nông nghiệp nhưng không chứa các thành phần gây nguy hiểm cho con người và các loại động thực vật khác ( nếu có, các ảnh hưởng này cũng không quá nguy hiểm). Điển hình trong nông nghiệp có thể kể đến các phế phẩm hậu trồng trọt, cây cỏ chết, thân cây sau khi thu hoạch, rơm rạ, bao đựng phân bón,... Còn trong chăn nuôi chúng có thể là thức ăn của gia súc, gia cầm, xác động vật chết, nước thải từ việc giết mổ, chế biến động vật,...
➣ Rác thải độc hại
Nhóm này bao gồm các hóa chất độc hại có thể gây ngộ độc, lây nhiễm,... Chúng được tìm thấy trong thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật, chất bảo quản,... Sau khi được sử dụng cho hoạt động nông nghiệp, dư lượng của các chất này sẽ thẩm thấu vào môi trường và trực tiếp gây hại cho các sinh vật sống.
Tổng quan về rác thải nông nghiệp
Ảnh hưởng của rác thải nông nghiệp
Tùy vào thành phần của từng loại rác thải, chúng sẽ có những ảnh hưởng khác nhau. Nhưng nhìn chung, chúng có những ảnh hưởng chính sau đây
Ảnh hưởng của rác thải nông nghiệp đối với con người
Rác thải nông nghiệp có những ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe con người. Những hóa chất độc hại có trong rác thải nông nghiệp điển hình như thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật, kháng sinh,... chính là nguyên nhân gây ra những bệnh lý nguy hiểm ở con người như: ung thư, bệnh da liễu, suy yếu hệ thống hô hấp,.... hoặc chúng cũng có thể trở thành nguyên nhân gây phát sinh dịch bệnh. Bên cạnh đó, do rác thải công nghiệp, con người cũng đang dần mất đi nguồn nước sạch cho việc sinh hoạt và sản xuất.
Ảnh hưởng của rác thải nông nghiệp đối với con người
Ảnh hưởng của rác thải nông nghiệp đối với môi trường
Với tình trạng rác thải trong hoạt động nông nghiệp bị vứt bừa bãi ra môi trường đất, ao hồ, sông ngòi như hiện nay, chúng đã và đang gây ra những tác hại rất lớn cho hệ sinh thái và ảnh hưởng đến toàn bộ các loài động thực vật sống trong các môi trường này.
➣ Đối với môi trường đất: Đây có thể nói là môi trường bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi hoạt động sản xuất nông nghiệp của người dân. Theo các nghiên cứu, hoá chất, thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật đa số đều không được hấp thụ hoàn toàn bởi các cây trồng. Đa phần cây trồng chỉ hấp thụ được 1 phần rất nhỏ ( khoảng 30%), phần còn lại sẽ ngấm thẳng vào đất và gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường đất.
➣ Đối với môi trường nước: Việc những nhà sản xuất nông nghiệp thả bao bì, các vỏ, lọ thuốc bảo vệ thực vật và hóa chất ra môi trường nước mà không qua xử lý đã ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng nước tại các khu vực này. Chúng gây ra hiện tượng ô nhiễm môi trường nước sông, hồ, kênh rạch và ngấm vào các mạch nước ngầm quý giá nằm sâu dưới lòng đất.
➣ Đối với môi trường không khí: không khí cũng chịu rất nhiều ảnh hưởng của rác thải nông nghiệp. Sau khi hoạt động sản xuất nông nghiệp đi qua sẽ tạo ra rất nhiều phế phẩm nông nghiệp. Chúng có thể là phân phải, vỏ lọ thuốc, rơm rạ, thân cây hoa màu,...Những nguồn phế phẩm này sẽ được người dân tiêu hủy bằng cách đốt là chính. Chính vì hoạt động này, một lượng chất thải khí bẩn đã được đẩy vào môi trường và gây ra ô nhiễm không khí.
Ảnh hưởng của rác thải nông nghiệp đối với môi trường
Quy định về xử lý rác thải nông nghiệp tại Việt Nam
Quy định về xử lý rác thải nông nghiệp được quy định tại nghị định số 38/2015/NĐ-CP như sau:
Những loại bao bì và sản phẩm có chứa các loại hóa chất độc hại đã qua sử dụng trong hoạt động nông nghiệp phải được thu gom, lưu trữ, vận chuyển và xử lý theo quy định của xử lý chất thải nguy hại. Đối với những loại bao bì chứa chất bảo vệ thực vật đã được làm sạch tất cả các thành phần nguy hại thì có thể xử lý như các rác thải thông thường.
Nước thải từ các hoạt động chăn nuôi nên được xử lý và tái sử dụng vào các hoạt động trồng trọt theo quy định của Bộ Tài Nguyên và Môi Trường.
Các bộ ngành có trách nhiệm và nhiệm vụ phối hợp với nhau để hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện và giám sát việc thu gom, xử lý và quản lý rác thải nông nghiệp.
Bộ trưởng Bộ Tài Nguyên & Môi Trường có trách nhiệm ban hành các quy định về xử lý các loại bao bì, phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc thú y, hóa chất bảo vệ thực vật,...trong hoạt động sản xuất nông nghiệp.
Quy trình xử lý rác thải nông nghiệp
Quy trình xử lý rác thải nông nghiệp gồm có 5 bước sau:
➣ Bước 1: phân loại
➣ Bước 2: lưu giữ
➣ Bước 3: tập kết
➣ Bước 4: trung chuyển
➣ Bước 5: xử lý
Quy định và quy trình xử lý rác thải công nghiệp
Thực trạng rác thải nông nghiệp hiện nay
Theo báo cáo của Viện Môi trường Nông nghiệp Việt Nam, hàng năm ngành nông nghiệp thải ra hơn 200 tấn thuốc bảo vệ thực vật. Trong đó, số lượng thuốc bảo vệ thực vật còn sót lại trên bao bì, chai lọ chiếm tới 1,85% tỷ trọng. Hiện nay, người dân ở những vùng chuyên sản xuất nông nghiệp vẫn chưa tuân thủ những quy định về thu gom và xử lý rác thải nông nghiệp theo đúng quy định mà đa số đều xả bừa bãi ra môi trường hoặc tự tiêu hủy bằng cách đốt. Điều này gây ra những ảnh hưởng xấu đến môi trường cũng như đời sống của chính con người.
Bên cạnh đó, có một thực tế rằng công tác tuyên truyền, vận động và hỗ trợ của chính quyền địa phương về việc xử lý rác thải nông nghiệp theo đúng quy định vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập.
Thực trạng rác thải nông nghiệp hiện nay
>>> Xem thêm: Phương pháp xử lý nước thải công nghiệp an toàn, tiết kiệm
Một số phương pháp xử lý rác thải nông nghiệp
Sau khi đã tìm hiểu về những ảnh hưởng của rác thải nông nghiệp, chúng ta cùng điểm qua một số phương pháp xử lý rác thải trong nông nghiệp nhé. Qua đó chúng ta có thể góp phần giảm thiểu và ngăn chặn những tác hại của chúng đến đời sống con người.
Xử lý rác thải nông nghiệp bằng phương pháp biogas
Biogas là phương pháp xử lý rác thải công nghiệp được áp dụng nhiều nhất hiện nay. Phương pháp này rất dễ thực hiện với chi phí và các thức vận hành cực kỳ rẻ và đơn giản. Nước thải sau khi được xử lý trong hầm biogas còn có thể được tận dụng để làm nhiên liệu phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt hàng ngày của con người như: nấu ăn, thắp sáng,...
Phương pháp biogas trong xử lý rác thải nông nghiệp
Xử lý rác thải nông nghiệp bằng đệm lót sinh học
Phương pháp này được áp dụng trong ngành nông nghiệp chăn nuôi. Người ta sẽ phủ dưới chuồng gia súc, gia cầm những nguyên liệu có khả năng xử lý chất ô nhiễm trong phân thải của vật nuôi và giảm mùi hôi khó chịu. Điển hình như: rơm, rạ, xơ dừa, trấu,...Phương pháp này được ưa chuộng bởi tính dễ sử dụng và đem lại hiệu quả cao trong chăn nuôi.
Xử lý rác thải nông nghiệp bằng đệm lót sinh học
Xử lý rác thải nông nghiệp bằng sinh vật
Sinh vật được nhắc tới ở đây chính là giun đất và ruồi lính đen. Những loài sinh vật này có khả năng biến những rác thải nông nghiệp gây ô nhiễm thành những chất dinh dưỡng nuôi sống chúng. Sau đó người ta có thể dùng những sinh vật này làm thức ăn cho vật nuôi để mang lại nguồn dinh dưỡng dồi dào và tiết kiệm chi phí.Vừa có thể xử lý chất thải nông nghiệp vừa tạo ra lợi nhuận kinh tế, thật hữu ích đúng không nào.
\
Sinh vật trong xử lý rác thải nông nghiệp
Xử lý rác thải nông nghiệp bằng phương pháp ủ phân cao nhiệt
Công nghệ này sử dụng một tấm vải không dệt ( hay còn gọi là toptex) để đẩy nhiệt độ ủ lên 60 -70 độ C và vẫn để không khí dễ dàng lưu thông trong và ngoài ống ủ. Sau đó, các sinh vật hiếu khí sẽ tiến hành phân giải rác thải hữu cơ có hại và ngăn chặn lượng khí NH4 thoát ra ngoài. Đây là phương pháp đơn giản được thực hiện tại chỗ mà không cần sự đầu tư của các trang thiết bị máy móc cồng kềnh.
Ủ phân cao nhiệt xử lý rác thải nông nghiệp
Xử lý rác thải nông nghiệp bằng phương pháp trồng cây luân canh
Phương pháp này được xem là rất hiệu quả và thân thiện với môi trường. Cây xanh sẽ giúp bảo vệ những chất dinh dưỡng cho đất và tăng khả năng kháng sâu bệnh của cây trồng. Từ đó giúp cây trồng phát triển tốt mà không cần lạm dụng chất hóa học cũng như thuốc bảo vệ thực vật nữa. Hơn nữa cây xanh còn giúp tạo không khí mát mẻ, cải thiện đáng kể cảnh quan môi trường đấy nhé.
Trồng cây luân canh góp phần xử lý rác thải nông nghiệp
>>> Xem thêm: Xử lý chất thải nguy hại an toàn, hiệu quả
Xử lý rác thải nông nghiệp bằng năng lượng tái tạo và sinh khối
Đây là phương pháp xử lý rác thải nông nghiệp dễ thực hiện và có chi phí tương đối ổn. Quy trình xử lý như sau: rác thải nông nghiệp như cây cối, rơm rạ, rác thải sẽ được đưa vào máy để băm thành nhiều phần nhỏ. Sau đó chúng sẽ được đưa sang máy sấy khô và cuối cùng sẽ được cho vào bếp khí hóa để tận dụng cho hoạt động sống của con người như: nấu ăn, làm than, làm phân bón cho cây trồng,...
Xử lý rác thải nông nghiệp bằng năng lượng tái tạo
Xử lý rác thải nông nghiệp bằng vi sinh vật NC26
Đây là một phương pháp khá mới trong xử lý rác thải nông nghiệp. Trong phương pháp này, chúng ta sử dụng các vi sinh vật để phân giải các chất hữu cơ và tạo ra những chất mới. Chúng giúp quá trình ủ phân diễn ra nhanh và tiêu diệt được những thành phần nguy hiểm có trong rác thải nông nghiệp.
Xử lý rác thải bằng vi sinh vật
Trên đây là tổng hợp của mình về những kiến thức nông nghiệp và quy trình xử lý rác thải nông nghiệp. Hy vọng qua bài viết này, chúng ta sẽ có thêm những kiến thức và nhận thức về bảo vệ môi trường cho sự phát triển bền vững của nhân loại và hệ sinh thái.
Tags: xử lý rác thải nông nghiệp, chất thải nông nghiệp là gì, rác thải nông nghiệp, rác thải nhựa trong nông nghiệp, chất thải rắn trong nông nghiệp,